Olga Observeert: Verzet tegen Big Tech

“Weet u zeker dat u uw Facebookaccount permanent wilt verwijderen?” Het is de derde keer dat het me gevraagd wordt en dat na 53 keer klikken door de diepe krochten van het doolhof van Facebook-instellingen om überhaupt de deactiveerknop te vinden. “Ja, écht heel zeker”, klik ik, maar dan bén je er nog niet.

Via je mobiele telefoon moet je het opzeggen bevestigen, zodat je met een code die 10 tellen geldig is, op de zoveelste bevestigingsknop moet drukken. Ten slotte graag nog een keer opnieuw inloggen met je wachtwoord en dan lijkt de missie zowaar volbracht. Je hoeft nog net niet een plukje haar, linker eierstok en je eerstgeborene op te sturen.

Het deleten van Facebook is mijn eerste stap in het loskomen van Meta. Ik wil de kas van Mark Zuckerberg, die gore graaier zonder moraal, niet meer spekken en steunen. Hoe kan het dat we zó massaal marionet zijn geworden van die antisociale nerd? En niet alleen van hem, maar van vrijwel alle Big Tech-engerds? Zoals Elon Musk, Jeff Bezos, Sam Altman, ga zo maar even door.

Onze privacy, vrijheden, regie: het wordt al jaren ingesnoerd, beïnvloed en vertrapt. Dat zorgt voor polarisatie, dom scrollen, verloedering van creativiteit en kritisch nadenken en vooral: macht en geld voor al die rijke, zielloze (witte) mannen die nu zelfs openlijk en schaamteloos mee mogen doen aan het regeren van de Verenigde Staten (en in feite dus de rest van de wereld, want wat de VS doet, blijft nooit zonder gevolgen).

Misschien denk je nu: Olga, kalmeer! Niet zo paranoïde, ook jij profiteert van alle Big Tech die in de afgelopen decennia ons leven handiger, leuker en beter hebben gemaakt. Is ook zo. Maar geef toe: inmiddels heeft het zorgwekkende proporties aangenomen. Sterker nog, we weten al langer: Big Tech gaat te hard, te snel, is te bepalend en vertroebelt onze normen en waarden. En dan heb ik het nog niet eens over Artificial Intelligence (AI).

Maar we vinden het inderdaad ook zo “leuk”, “fijn”, onmisbaar en trouwens: het maakt echt geen verschil of je het opzegt of niet: Big Tech gaat niet meer weg, dus “tja, laat maar, wat doe je eraan, hè?”. Toch is het moment wat mij betreft aangebroken dat we onszelf in de spiegel moeten aankijken en zeggen: wil ik hieraan meedoen?

Exit Facebook dus, voor mij. Makkelijk, want Facebook is al jaren dood. Voor Millenials zoals ik ooit een geweldige en bruisende plek, nu een ratjetoe aan tuinfoto’s van tante Ingrid, biertips van buurman Ton, wappie-verklaringen van neef Sjoerd, kneiterveel ads en opruiende linkjes naar sensatiesites. Nu zelfs zonder factchecking of enige vorm van fatsoen: vrouwen ‘objecten’ noemen is geen probleem en ook de hele LGBTQIA+ gemeenschap wegzetten als ‘mentally ill‘ is helemaal prima. Dat noemen ze ‘vrijheid van meningsuiting’. Sure.

De volgende stappen worden lastiger: Instagram en Whatsapp vaarwel zeggen. Het is moeilijk toe te geven, maar ik ben verslaafd aan Instagram. Katten die kerstbomen slopen, mensen die op hun smoel gaan, droge humor, grappige reels delen met vrienden: ik scroll en grinnik makkelijk een uurtje weg. En wie zit er níet op Whatsapp? Behalve je vrienden en familie ook groepsapps van sport, school, werk, buren, etc. Om daar vanaf te gaan, is andere koek. Hoe treurig eigenlijk, want dit is nog maar het topje van de ijsberg van onze volledige afhankelijkheid van technologie.

Bovendien post ik ook voor SAM op Instagram, Facebook en LinkedIn. Net als alle media, bedrijven en ondernemers zijn deze socialmediakanalen essentieel om onze doelgroepen te bereiken. Dus ook al trek ik privé mijn conclusies, qua werk zit ik er nog aan vast.

De komende weken ga ik met mezelf de strijd aan om uiteindelijk een zo groot mogelijk standpunt te maken tegen Meta. Ik zal in mijn eentje het verschil niet maken, dat besef ik, maar wie weet trekken meer mensen de grens. De kracht zit ‘m uiteindelijk in de aantallen. En ja, natuurlijk moet ik vervolgens gaan nadenken over mijn iPhone, mijn Amazon Prime lidmaatschap, enzovoorts.

Gelukkig zit ik niet op TikTok; dat scheelt in ieder geval één moreel besluit en één afkickproces minder.

Er gebeurt veel op de HAN én in het leven, en SAM-redacteur Olga vindt er meestal het hare van. Driewekelijks deelt ze wat haar opvalt, irriteert, amuseert of verwondert.