Badminton met ‘meneer P’

Mede dankzij enkele HAN-studenten startte vorig jaar oktober een groep met ‘Parkinsonbadminton’. “Intensief bewegen is juist bij de ziekte van Parkinson belangrijk, maar er zijn weinig aangepaste sporten.”

Plok…., plok…. In het Nijmeegse Educatiegebouw aan de Kapittelweg, vliegen badmintonshuttles over het net. Iedere maandagavond traint hier een groep mensen met Parkinson. De deelnemers zijn enthousiast. “Je bent echt aan het sporten, we spelen tegen elkaar. Dat maakt het heel leuk”, vertelt een man. Een vrouw vult aan: “Ik heb geen Parkinson, maar doe dit met mijn partner. Het is fijn om dit samen te kunnen doen en het is bovendien heel gezellig.”
Sporten met mijnheer P, noemt iemand het.

Halve draaiende stap naar achteren
De groep dankt het bestaan mede aan HAN-studenten, die vorig jaar vanuit een project van iXperium Health en het Sportcentrum onderzoek deden. Gilian Denekamp, student Voeding en Diëtetiek, was een van hen. “Intensief bewegen is juist bij de ziekte van Parkinson belangrijk, maar er zijn weinig aangepaste sporten”, zegt hij. “Er was nog weinig onderzoek gedaan naar Parkinson in combinatie met badminton. Wij hebben gekeken of badminton geschikt is en hoe je dat dan kunt aanpassen aan deze groep.”

Balans
Ze doken in de literatuur en vonden een badmintonclub die ervaring had met een Parkinsongroep. Die vroegen ze om tips. Gilian: “Draaiende en achterwaartse bewegingen, wat je bij badminton veel doet, zijn lastig. Daar hebben we oplossingen voor gevonden. Bijvoorbeeld een halve draaiende stap naar achteren in plaats van een hele. En de voet haaks op het standbeen neerzetten voor een betere balans. Belangrijk is een uitgebreide warming up, zittend en staand, bijvoorbeeld op muziek. Als je zit, hoef je je niet druk te maken over balans. Die aanpassingen hebben we verwerkt in een training, samen met docent Zorgtechnologie Clark Nowack van de HAN en met arts Helena Cockx, die promotieonderzoek doet over Parkinson bij het Radboudumc.”

Aan de slag
Ze zochten en vonden Parkinsonpatiënten voor hun pilot. Die kregen een badmintonracket met een sensor en gingen, letterlijk, aan de slag. Drie van hen dachten verder mee over de opzet van de training. De losse oefeningen vonden ze goed, maar ze waren vooral enthousiast over het spelen. “Hoe leuker je iets vindt, hoe gemotiveerder je bent. Daarom hebben we in de training veel spel verwerkt. Ik heb een heleboel geleerd over Parkinson. In korte tijd zagen we al vooruitgang: deelnemers aan de pilot gingen soepeler bewegen en hun gezichtsuitdrukking, die bij Parkinsonpatiënten soms is verstard, veranderde. Zelf heb ik ook genoten van die pilot. Vanaf niks iets opbouwen, zien dat mensen er plezier in hebben en dat ze beter gaan bewegen, geeft veel voldoening. Mooi is dat spelers uit de pilot zijn doorgegaan en dat ons onderzoek nu gebruikt wordt in een speciale badmintontraining”, besluit de student.

Shuttles overgooien en hoofdrekenen
Gilian Denekamp doelt op de Parkinsongroep van BC Mariken, die afgelopen herfst werd opgericht door de eerdergenoemde Clark Nowack en Helena Cockx. Beiden zijn al jaren actief bij deze Nijmeegse badmintonclub. Samen moedigen ze deze maandagavond de deelnemers aan om shuttles over te gooien en ondertussen elkaar een rekensom op te geven. “Mensen met Parkinson die slecht lopen, reageren wel snel als je iets naar ze toegooit”, vertelt Nowack. Trainster Helena Cockx: ”Intensief bewegen stimuleert de aanmaak van dopamine. Dit stofje komen mensen met Parkinson tekort. Ook de combinatie van twee taken, een oefening en iets om over na te denken, is goed voor de hersenen.”

Elke week oefenen ze een andere ‘slag van de dag’; techniek komt flink aan bod. De training eindigt met een potje badminton, in wisselende samenstelling. Een van de vrouwen: “Ik wou dat dit er jaren geleden al was. Ik merk dat ik soepeler beweeg.  En het is zóóóó leuk om te doen! Ik heb nu zelfs een eigen racket gekocht.”