2023: tijd van tegenstellingen

Wat staat ons te wachten in 2023? Zoals ieder jaar duikt SAM in een aantal trends en voorspellingen. Van omgaan met de energiecrisis tot de kleur van het jaar.

Onvoorspelbaarheid is het nieuwe normaal, zo kunnen we na een aantal jaar roerigheid concluderen. “We leven niet in een tijd van verandering, maar in een verandering van tijdperk”, stelde hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans al in 2018. Denk aan de klimaatcrisis, coronapandemie, de gevolgen van social media, de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis, de woningnood, wantrouwen in de overheid: het duizelt ons.

De afgelopen decennia zorgden globalisering en digitalisering voor één groot en complex netwerk dat we niet meer kunnen ontwarren, ontrafelen of overzien. Het gevolg? Gelatenheid, verwarring, optimisme en/of activisme. Zowel online als offline gaan al deze reacties dwars door elkaar heen. Kortom: polarisatie voert de boventoon.

Voorlopig zal dit zo blijven. De wereld is naarstig op zoek naar balans, gelijkheid en rust. Wij kunnen daar (maar) tot een bepaalde mate invloed op hebben. Waar begint dat meestal? Precies: bij jezelf. Hieronder volgen trends op allerlei gebied die ervoor zorgen dat we in ieder geval beter voor onszelf (blijven of gaan) zorgen én er -als het even kan- ook nog ‘ns hip and happening bij te lopen.

Kantoor achter je eigen voordeur
Vorig jaar zochten we balans in thuiswerken en op school/kantoor verschijnen, oftewel ‘hybride werken’. Inmiddels hebben de meeste mensen die balans te pakken. In 2020 volstond een bureau met stoel prima. Nu staat er een stevig bureau, is de bureaustoel ergonomisch afgesteld en heeft de boel écht een eigen hoek of kamer.

Vertroetel jezelf
Dat ontspanning noodzakelijk is, blijkt uit de self-care-trend. Door het vele thuiszitten tijdens de lockdowns van de voorgaande jaren, zijn veel mensen vaker gaan koken, badderen en ontspannen. Keukens en badkamers werden opgeknapt, balkons en tuinen omgetoverd tot ultieme chillplek. Nu plukken we daar nog altijd de vruchten van. Goed voor jezelf zorgen door gezond te eten, te mediteren, je lijf te vertroetelen en af en toe volledig offline te gaan, staat ook in dit jaar centraal.

De beerput is open en stroomt over
Het begon met #MeToo en de onthullingen rondom Harvey Weinstein, wat zorgde voor meerdere openbaringen over grensoverschrijdend gedrag. In Nederland leerden we over de misstanden bij onder meer The Voice of Holland en De Wereld Draait Door. Steeds meer bedrijven, instellingen, scholen en andere organisaties zijn bezig hun beleid grondig om te gooien, zodat grensoverschrijdend gedrag beter bespreekbaar wordt gemaakt en zoveel mogelijk wordt voorkomen.

Woke & Cancel
Al die opengetrokken beerputten zorgen voor een enorm contrast: zij die álles aan de kaak stellen, blootleggen en ermee afrekenen zijn ‘woke’. Het gevaar? Deze wakkere stroming ‘cancelt’ iets of iemand zonder pardon: een persoon of bepaald(e) cultuur/systeem wordt hard veroordeeld, krijgt geen tweede kans meer en moet in feite voor altijd verdwijnen. Daar heeft een groeiende groep mensen moeite mee: zij verzetten zich tegen deze radicale beweging en vragen om nuancering, voorzichtigheid, discussie en afweging. Nadeel: deze critici worden vooral gezien als ‘verdedigers van het kwaad’, terwijl de waarheid zoals gewoonlijk in het midden ligt.

In 2023 wordt de irritatie steeds groter en zal de clash onvermijdelijk volgen. Uit deze escalatie volgt uiteindelijk nuancering, al kan dat nog even duren.

Social media: wees écht
Wilden we eerst zoveel mogelijk volgers (je kon ze zelfs ‘kopen’) en moest alles perfect, inmiddels is er een omslag gaande op social media. De app BeReal won aan populariteit: geen filters, geen poespas; gewoon een snapshot en een selfie van wat je op dat moment doet. Liefst zonder poseren of mooimakerij. We snakken naar originaliteit en zijn klaar met ‘suggested content’. Liever gaan we een diepere connectie aan met onze ware volgers. Steeds meer contentmakers zetten hun content achter een betaalmuur: je kunt abonnee worden op hun kanaal om exclusief materiaal te bekijken of te lezen.

Instagram boet iets in aan populariteit, maar zal niet verdwijnen. TikTok en BeReal blijven onverminderd geliefd en zullen blijven groeien. Het lot van Twitter is na het hele Elon Musk-drama nog wat onzeker.
Bedrijven maken ondertussen steeds meer gebruik van ‘user generated content (UGC)’, waarin doodgewone mensen/gebruikers hun ervaringen met een product of belevenis delen en op die manier zorgen voor authentieke reclame.

AI: je computer regelt het wel voor je
Beroerd schrijver? Moeite met visualisatie? Kunstmatige Intelligente (oftewel AI, Artifical Intelligence) kan steeds meer van je overnemen: je schoolopdrachten, scripties, essays, ga zo maar door. Zo geef je bijvoorbeeld slechts kernwoorden en de gewenste toon door aan het programma ChatGPT en hoppa, daar rolt een kant-en-klaar schrijfsel uit de printer. Ook beelden en illustraties op maat kun je tegenwoordig met één knop genereren. Handig? Ja. Gevaarlijk? Zeker. We staan nog maar aan het begin van deze ontwikkeling, dus de tijd zal leren hoeveel invloed AI zal hebben op onszelf en de maatschappij.

Recyclen en duurzaamheid
Duurzaamheid staat al jaren hoog op de prioriteitenlijst, maar sommigen mensen hadden nog een laatste zetje nodig. Zoals een energiecrisis. Die dwong tot het isoleren van (spouw)muren, daken en vloeren. Steeds meer daken bevatten zonnepanelen. Ondertussen verkopen en kopen we onze kleding, schoenen en spullen op tweehandswalhalla Vinted en gaan we voor second hand designmeubelen naar Whoppah. Kortom: we letten meer op onze portemonnee en daarmee op het milieu. Goed voor jezelf en de planeet zorgen betekent óók dat je minder vlees eet, de trein in plaats van het vliegtuig pakt, verantwoorde keuzes maakt en eten niet klakkeloos weggooit.

Wat is er nog meer ‘in’ in 2023?
In mode zien we de jaren ‘90 en ‘00 veel terug. Double denim mag weer, dus trek je spijkerjack en spijkerbroek maar uit de kast en draag het tegelijk. Sowieso zijn jeans weer hot, maar dan niet meer skinny of straight, maar liefst baggy of met wijde pijpen of met hoge taille en korte pijpen. Doe er een mooie top bij, liefst met kant of een ‘cut out’ (bloot stukje ergens).
Grunge 2.0/Punk/Goth is mede door de Netflix-serie Wednesday (Addams) trending.

Oversized is ook nog steeds hip, dus blijf vooral die te grote jas dragen, verdwijn heerlijk in die enorme trui en stamp rond op je chunky boots. Platformhakken zijn terug en de militaire look (cargopants) mag ook weer. De blazer wordt ook weer uit de kast getrokken, in allerlei vormen: sportief, strak of hip. De jaren ’90 laten zich ook hier gelden: felle kleur(vlakken) en patronen op jacks, jasjes en truien zijn weer bon ton.

Qua make up is naturel/fresh faced een trend, maar ook smudgy mascara, felrode, glanzende lippen en een glansje (hyperglow) op je wangen zijn very 2023. Op de catwalk kwamen er ook veel gebleekte wenkbrauwen voorbij, maar die look is niet voor iedereen weggelegd. Net als pastelroze of knalzilver haar.

Over haar gesproken, deze haarstijlen zijn trending in 2023: de lage knot, pixie (kort), curved bob (kaaklijn), bedhead (lekker warrig) en retro chop (laagjes, snip-snap, trendy matje), faded hair (opgeschoren maar dan gelaagd), een flink volle bos bovenop en de ‘mannenknot’ (al jaren niet weg te slaan).

Qua interieur zijn de paars en groen (liefst gecombineerd) hip, maar ook uitgesproken, gedurfde kleuren en objecten doen hun intredes. Weg met naturelle kleuren zoals beige, nudes en wit. Knallen met die handel: felgele bank met gifgroen bijzettafeltje? Doen. Blauw is ook in. Kobaltblauw, pastelblauw, ijsblauw, nachtblauw; het mag allemaal gecombineerd en in allerlei texturen. De kleur van het jaar is, aldus toonaangevend verfmerk Pantone, ‘Viva Magenta’.

Kortom:
Zorg goed voor jezelf, denk weloverwogen na over wat je gebruikt en verbruikt, trek een leuke, hippe (tweedehands aangeschafte) spijkerbroek met oversized trui aan, laat je haar lekker ‘retro choppen’, gebruik geen filters meer op social media, durf gedrag dat je niet bevalt aan de kaak te stellen, probeer wél te nuanceren, breng balans aan tussen werk/studie en privé, trek af en toe de stekker uit je computer en zet je telefoon uit en plof op je knalgele bank met een vegan maaltijd om de serie Wednesday te kijken. Zo valt er best wat van te maken, dat 2023. Toch?

Bronnen: Frankwatching, Glamourista, Vogue, Jan Rotmans, The New York Times