Studeren én mantelzorgen, een pittige klus
“Mijn oma naar een verpleeghuis? Dat wil ik absoluut voorkomen”
Eén op de 8 studenten in het hoger onderwijs heeft langdurig zorgtaken voor een ander, net als HAN-student Xavyra Dronk. Waarom doet ze dat en hoe combineert zij die zorg met haar studie?
Pittige taak erbij
‘Mantelzorg’ is een wat ouderwets woord voor mensen die langdurig zorgen voor familie of vrienden. Ze helpen vrijwillig en vaak onbetaald. Moet je dat combineren met werk of studie, dan is dat vaak een pittige taak erbij. Mantelzorgers hebben meestal niet eens door dat ze mantelzorger zijn, omdat ze geleidelijk meer taken op zich nemen. Zo begon het ook voor Xavyra.
Mijn ouders voelen als broer en zus
Xavyra (25) weet niet beter dan dat ze bij haar opa en oma woonde. Bij haar geboorte waren haar ouders te jong om voor haar te zorgen. “Zij zijn al lang niet meer bij elkaar en kregen met andere partners kinderen. Mijn opa en oma voelen als vader en moeder.” Zorgen voor haar opa en oma was in het begin niet meer dan meedoen in het huishouden. Maar toen haar opa en oma ouder en hulpbehoevender werden, werd de zorg intensiever.
De HAN en Mantelzorg
Ben jij studerende mantelzorger en heb je hulp nodig? De HAN biedt mogelijkheden zoals extra ruimte voor toetsen of herkansingen, financiële regelingen, parttime stages en een aangepast lesprogramma. Neem contact op met je studentbegeleider, decaan of het Student Support Centrum: Succesvol studeren (han.nl)
Leuke om slimme oplossingen te bedenken
“Mijn opa en oma hadden allebei om verschillende redenen hulpmiddelen en aanpassingen nodig, tot een aangepaste woning aan toe. Het was de periode dat ik zelf de opleiding tot dierenartsassistent volgde. Ik had intensief contact met de gemeente om alle aanpassingen voor elkaar te krijgen en keek kritisch mee naar wat er nodig was. Ik merkte dat ik het leuk vond om slimme oplossingen te bedenken. De consulent van de gemeente opperde dat het misschien wel een idee was daar mijn werk van te maken. Zo kwam ik uiteindelijk op het spoor van de studie ergotherapie.”
“Onze band is heel sterk”
Xavyra’s opa overleed twee jaar geleden. Sinds die tijd woont zij alleen met haar oma die nu 75 is, al is haar vriend Thimo er ook vaak. Vorig jaar kreeg haar oma te horen dat zij kanker heeft en dat ze niet lang meer zal leven. “Mijn oma zei toen: ‘Ik ga er alles aan doen om nog langer bij je te zijn’.”
“Mijn oma is ook mijn beste vriendin”
“Je moet weten: onze band is heel sterk. Zij is niet alleen mijn moeder en oma, maar ook mijn beste vriendin.” Haar oma koos voor behandeling met chemo en immuuntherapie. Dat sloeg goed aan. “Door de behandeling heeft ze goede, maar ook heel slechte dagen. Ook kreeg ze in het afgelopen jaar een paar keer een beroerte. De zorg voor haar is op sommige dagen heel intensief.”
Een persoonsgebonden budget kan de oplossing zijn
De kosten voor haar studie, het huishouden en de zorgkosten voor haar oma rezen de pan uit. Xavyra had een bijbaan om het allemaal te kunnen betalen. “Maar dat hield ik niet vol. Na heel veel moeite kreeg ik een Persoonsgebonden budget (pgb) voor elkaar, waardoor mijn zorg voor oma gedeeltelijk betaald wordt. Het alternatief? Dat is opname in het verpleeghuis. Maar dat wil ik absoluut voorkomen.”
Wat zij het zwaarst vindt
Wat Xavyra het zwaarste vindt aan haar situatie? “De moeite die het kostte om het pgb te regelen. Je moet je verdiepen in een oerwoud aan regeltjes en procedures. Gesprekken met verschillende hulp- en zorgverleners om te bewijzen dat de hulp noodzakelijk is. Ondertussen loopt thuis de zorg gewoon door. Wat zou het toen fijn geweest zijn als iemand die regelzaken had overgenomen.”
Online onderwijs is een uitkomst
Tegen docenten en medestudenten van de HAN is Xavyra vanaf het begin open geweest over haar situatie. Het onderwijs en de contactmomenten zijn flexibel ingericht, en haar medestudenten houden haar op de hoogte. “Mijn onderwijs is verdeeld over 4 dagdelen in de week, dat kan ik prima organiseren als thuis alles rustig is. Maar is er thuis een calamiteit, zoals een ziekenhuisopname, of is oma ziek door een behandeling, dan is het niet te doen. Gelukkig is er ook online onderwijs mogelijk, dat is voor mij een uitkomst.”
“Ik heb moeten leren niet alles uit handen te nemen”
Door studie anders kijken naar de zorg
Door haar studie Ergotherapie kijkt Xavyra anders naar de zorg voor haar oma. “Ik ben geneigd snel in te springen, dingen over te nemen en lastige situaties voor te zijn. Maar op goede dagen kan mijn oma prima dingen zelf doen, zoals een boterham smeren. Dus ik heb moeten leren niet alles uit handen te nemen en uit te gaan van haar zelfredzaamheid.”
Even ontspannen
Hoe Xavyra dit volhoudt? “Er is een kleine kring mensen om ons heen, zoals bijvoorbeeld mijn schoonmoeder, die inspringt als Thimo en ik er een dagje tussenuit willen. Ik ga wekelijks naar de sportschool en wandel met mijn hond. Soms maak ik een afspraak met vriendinnen. Dat zijn momenten van ontspanning. Dat ik niet met vakantie kan, is jammer, maar de liefde voor mijn oma is zo veel belangrijker.”
De HAN deed in 2022-2023 onderzoek naar studerende mantelzorgers. Lees de brochure met bevindingen.
Alle reacties (0)