Nieuw HAN-bestuurslid Aly Smelt-Medendorp: “Ik wil een faire kans voor iedere jongere en student”

Het HAN-bestuur is weer een driespan. Per 1 september is Aly Smelt-Medendorp de gelederen komen versterken. SAM ging bij haar op de koffie. Hoe staat zij in het leven en het werk? Wat wil ze bij de HAN gedaan krijgen? Meer noaberschap, in elk geval. “Twents voor: elkaar vooruithelpen, zonder veel praten of poeha.”

De laatste tien jaar stond je aan het roer van de Academie Educatie en voorloper Instituut voor Leraar en School. Hoe is het om hier na al die tijd te vertrekken?
Aly Smelt-Medendorp: “De Academie Educatie en waar zij voor staat – goed onderwijs en kundige leraren voor de klas – zit in mijn hart, en dat blijft zo. De komende tijd hoop ik nog veel collega’s van de academie persoonlijk te spreken. De open sfeer, de hechte banden die we samen hebben opgebouwd, dat laat je natuurlijk niet per 1 september zomaar abrupt achter je.
Met mijn managementteam ben ik bovendien druk doende ervoor te zorgen dat alles op de academie goed doorloopt. We willen geen losse eindjes. Op 16 september zal ik vol vertrouwen het stokje overdragen aan interim-directeur Ineke van der Linden.”

Nu kies je dus voor een bestuurlijke rol. Hoe is dat zo gekomen?
“Als directeur heb ik de laatste jaren al breder mogen kijken en werken. Zoals in het programmateam Koersbeeld, waar we met een aantal directeuren academie-overstijgend nadachten over hoe de HAN van toegevoegde waarde kan blijven. Voor de regio. Voor al die domeinen waar ze, terecht, op ons rekenen. Vanwege de bachelorstudenten die we opleiden. Vanwege de werkende lerenden die we om- of bijscholen. Vanwege ons praktijkgericht onderzoek ook.
Als bestuurslid heb ik nu hopelijk de kans om hierin méér voor de HAN te betekenen. Dat doe ik, zoals altijd, vanuit betrokkenheid en een nieuwsgierige, open grondhouding.
Wat mij ook heeft doen solliciteren, is dat ik het ontzettend fijn werken vind bij de HAN. Ik woon ‘om de hoek’, in Elst. Als het even kan, stap ik graag op de fiets naar Arnhem of Nijmegen. Je kunt je dag slechter beginnen!”

Kun je in een paar grove penseelstreken je bestaan buiten de HAN schetsen?
“Ik ben geboren in Steenwijk. Toen ik vijf was, zijn we in Twente gaan wonen. Daar heb ik ook mijn man leren kennen. We zijn inmiddels 33 jaar gelukkig getrouwd. In 2007 kwam de verhuiswagen weer voorrijden. Dit keer ging de reis naar Elst, met onze drie kinderen – die intussen hun vleugels hebben uitgeslagen.

In mijn vrije tijd ben ik actief in de protestantse kerk van Elst. Op zaterdagochtenden duik ik gretig in mijn kranten, meervoud! Daarnaast brengen we in onze weekenden graag tijd door met onze familie en vrienden. Ook houd ik veel van muziek. Ik speel piano, maar daar kom ik helaas te weinig aan toe. Verder geniet ik van tuinieren en fiets- en wandeltochten maken. Onze vakanties brengen we het liefst kamperend door, in Scandinavië (de Noordkaap, vorig jaar) of Zuid-Europa.”

Hoe sta jij in het leven?
“Positief. Nuchter, zonder poeha en poespas. Geheel naar de Twentse volksaard, zou je kunnen zeggen. Verder vind ik, met een mooi Twents woord, ‘noaberschap’ (nabuurschap) belangrijk: omzien naar elkaar, elkaar helpen. Doelgericht doen wat nodig is.”

“Niemand heeft er wat aan als je meteen in de meningenstand schiet”

Hoe sta jij in het onderwijs? Wat is daarin voor jou het belangrijkst?
“Dat niemand aan de kant staat. Dat alle kinderen en jongeren mee kunnen doen en zich kunnen ontwikkelen. Dat ze daarin de steun krijgen die ze nodig hebben. Daar probeer ik mijn steentje toe bij te dragen. Met alle betrokkenen – alleen bereik je niks.

Dat doe ik in de onderwijs-community Ieder Talent Telt. Ook was ik bestuurslid van Stichting Leergeld Oost-Betuwe (mede door mij opgericht.) Een stichting die er is voor kinderen die het thuis financieel moeilijk hebben. Zodat zij tóch op schoolreis kunnen, of een fiets of een laptop krijgen.
Ik gun het ieder kind, iedere jongere of HAN-student ook, om een faire kans te krijgen. Om zich te ontplooien. En liefst ook om gelukkig te zijn. Dat is wat mij ten diepst drijft.”

Je treedt aan als opvolger van Bridget Kievits. Heeft zij je nog een wijze raad meegegeven?
“Zeker, wel meerdere. Zo zei ze tegen me: ‘Aly, gun jezelf de tijd om goed te kijken wat er allemaal speelt. Want niemand heeft er wat aan als je meteen in de meningenstand schiet. Uiteindelijk kom je dan tot verstandigere, evenwichtige besluiten. Besluiten die meer recht doen aan de zaak en aan alle betrokken partijen.’ Uitstekend advies, dat ik ter harte zal nemen!”

Hoe hoop je in het CvB samen te gaan werken met Rob Verhofstad en Yvonne de Haan? En welke portefeuilles wachten er op je?
“Weer: vanuit openheid en vertrouwen. Samen werken en leren, dat geldt onverkort ook voor ons als bestuur.
Mijn portefeuille is praktisch dezelfde als die van Bridget: onderwijs, studentenwelzijn, Leven Lang Ontwikkelen. En samen met Yvonne: HR. Het sluit mooi aan bij wat ik eerder heb gedaan.”

“Soms acteren we te stroperig als het aankomt op resultaat, op daadkracht”

Wat zijn in jouw ogen de sterkste en de zwakste kant van de HAN?
“De HAN is een grote organisatie met een voorname maatschappelijke rol, waar veel betrokken en (kwaliteit)gedreven mensen werken. Collega’s met veel expertise en vaak een berg ervaring. Stuk voor stuk zaken om trots op te zijn, om te koesteren ook.

Wat geregeld nog te wensen overlaat, zijn onze slagkracht en resultaatgerichtheid. Dat ligt deels vast aan de gelaagdheid en schaalgrootte van de HAN, zeker. Maar het is óók een cultuurkwestie. Niet raar dat partners bij ons af en toe puffen en steunen. Of het spoor bijster raken. Zoveel verschillende schijven, onderdelen, gezichten, procedures, overleggen. Volop bomen, maar waar is het bos, of het pad?
Soms acteren we ook te stroperig als het aankomt op resultaat, op daadkracht. Bijvoorbeeld om het onderwijs aan te laten sluiten op urgente werkveldbehoeftes.

En dan is er nog de overlegcultuur. Met vergaderen is op zich niks mis. Zolang het maar doelgericht is. En daar mogen we elkaar best op aanspreken, is mijn suggestie.

Samengevat? Wat meer noaberschap, misschien wel. Minder praten, meer doen, met het gezamenlijke doel voor ogen. Daar zou de HAN niet slechter van worden.”

Wat wil je als bestuurder voor onze studenten betekenen?
“Allereerst ervoor zorgen dat we actueel en goed onderwijs aanbieden en studenten goed begeleiden. Daarnaast is studentenwelzijn van belang. Dat staat zoals iedereen weet ernstig onder druk. Niet voor niets besteden we daar als HAN veel aandacht aan.
Bij die aandacht hoort dat we ons als HAN en dus ook als bestuur beter bewust zijn van alle schoteltjes die studenten tegenwoordig hoog te houden hebben. Concreet voorbeeld: we kunnen wel zeggen dat een studie veertig uur per week kost en je beter geen bijbaan kunt nemen. Maar dan leef je in een ander universum dan onze studenten. Daar kopen zij, ook letterlijk, niets voor. De kwestie is eerder: kunnen we – zonder concessies aan de kwaliteit te doen – die studie slimmer, flexibeler, studentvriendelijker inrichten?”

Wat vind je essentieel in de ontwikkeling van HAN-studenten?
“Daarbij maak ik een onderscheid tussen voltijd- en deeltijdstudenten. Bij onze voltijdstudenten zie ik veel enthousiasme, openheid en gedrevenheid. Mooie eigenschappen voor de generatie die straks onze samenleving zal vormgeven. Aan ons de taak om álles in het werk te stellen dat zij zich kunnen ontwikkelen.
Zonder de boel voor te kauwen, overigens. Zij moeten, in zelfregie, hun eigen stappen zetten. Net zoals in hun daaropvolgende loopbaan. Want, geen misverstand: een Leven Lang Ontwikkelen is geen slogan of een willekeurig onderwijsconcept. Het is de nieuwe realiteit. Ons onderwijs moet hen hierin goed wegwijs maken, vanaf dag één van hun studie.

Bij de HAN zeggen we, en zeg ook ik: geen professionéle ontwikkeling zonder persóónlijke ontwikkeling. Vandaar dat de opening van het studiejaar om ‘wereldburgerschap’ draaide. We willen dat onze studenten straks betekenisvol bijdragen. Met slimme, sociale en schone oplossingen.

“Een Leven Lang Ontwikkelen geldt evengoed voor onszelf als opleiders”

Kijken we naar onze deeltijdstudenten, doorgaans al volop aan de slag in het werkveld, dan is die ontwikkeling haast per definitie tweerichtingsverkeer. Naast wat zij van ons opsteken, hebben wij dankbaar gebruik te maken van de praktijkkennis en inzichten van het werkveld die zij inbrengen. Hoe anders komen wij als university of applied sciences tot de gewenste kwaliteit, tot ijzersterk evidence-informed onderwijs? Een Leven Lang Ontwikkelen geldt evengoed voor onszelf als opleiders.

En daarvoor is die praktijkinbreng goud waard. Ook voor de studenten zelf: zij kunnen met eigen werksituaties aan de slag, in een leerroute die is doordrenkt van actuele, relevante praktijkvraagstukken.
Kortom, iedereen ontwikkelt zich en wordt er wijzer van!”

Het hoger onderwijs, ook de HAN, moet de komende jaren de broekriem fors aantrekken. Door demografische krimp, door maatregelen uit Den Haag. Geen plezierige boodschap om als nieuwe bestuurder te moeten uitdragen.
“Ja, reden te meer om zorgvuldig én duidelijk te communiceren. Zodat er geen indianenverhalen gaan rondzingen en er, onnodig, onrust ontstaat. Naast heldere communicatie zijn heldere keuzes geboden. Waar zijn we nu echt van? Wat heeft prioriteit? Kunnen we doelgerichter, wendbaarder te werk gaan?
Wie weet geeft deze uitdagende situatie dan uiteindelijk ons denken en doen zelfs een positieve impuls.”

Verwacht je als bestuurder voordeel te hebben van je tien jaar als onderwijsdirecteur?
“Ja. Ik heb aardig wat kaas gegeten van onderwijsinnovatie, curriculumontwikkeling, leren met ict, en nog zo wat onderwijsthema’s die ertoe doen voor de hele HAN. Bovendien heb ik een omvangrijk netwerk opgebouwd in het voortgezet en middelbaar onderwijs. Ook met de regionale roc’s en de Radboud Universiteit onderhoud ik al jaren warme banden. Dat komt nu mooi van pas.”

Kan die ruime werkervaring ook een nadeel zijn? Denk bijvoorbeeld aan tunnelvisie.
“Wel als je je daar niet bewust van bent. Zoals Bridget me al meegaf: kijk uit voor overhaaste meningsvorming. Ik neem me voor om alles met een frisse, onbevangen blik te bezien. Om open te staan voor andere perspectieven. Door eerst te luisteren, en dan pas te praten. Hopelijk kom ik dan niet in die tunnel terecht.”

Wat zie je als jouw hoofdopgave voor de komende jaren?
“De HAN, in gezamenlijkheid, goed op koers houden. Gelukkig hebben we een Koersbeeld dat al veel richting geeft. Zodat we ongetwijfeld ook met vaste hand en vertrouwen langs de klippen van bijvoorbeeld krimp gaan laveren.

Verder zal ik me sterk maken voor toekomstbestendige opleidingen. Dan bedoel ik: slagvaardige, wendbare opleidingen van hoge kwaliteit, met een slimme inzet van hoogwaardige ict. Opleidingen waarbij de studentbegeleiding en de studenttevredenheid op hoog niveau zijn.

Pak je de laatste Nationale Studenten Enquête erbij, dan moet je zelfkritisch vaststellen dat we daar nu nog niet zijn. We werken hard en willen het beste voor onze studenten, daar ligt het niet aan. Maar doen we ook altijd het juiste? Waar kunnen we het beter doen? Onze studenten verdienen dat. Werk aan de winkel dus, voor mij en voor ons allemaal.”

Lees op SAM ook: