Olga Oordeelt : Tweedehands kledingzaken

SAM-redacteur Olga luistert, kijkt en leest veel: podcasts, muziek, films, series, programma’s en boeken. In deze recensierubriek geeft ze tips, kraakt iets af of jubelt erover.

Zijn er nog mensen die bij tweedehandskledingzaken roepen: “Gatver, gedragen vodden, mij niet gezien!”. Die denken dat er in zulke winkels alleen vormeloze, fletse afdankertjes hangen, vol vlekken? Want die mensen zijn hopeloos verkeerd geïnformeerd (en snob bovendien!).

Zeker, Vinted en The Next Closet hebben de afgelopen jaren gezorgd voor een beter imago van tweedehands kleding: de uitstraling van de apps en het gemak ervan maken de drempel laag om er parels op te diepen als het gaat om kleding, schoenen en accessoires. En niet alleen parels, ook leuke items van H&M, Zara, Mango en WE. Of, zoals die merken ook wel heten, ‘fast fashion’.

Tuurlijk, bovengenoemde merken zijn, onder maatschappelijke druk, groener en duurzamer geworden. Althans, als we hun statements mogen geloven, komen er minder sweatshops aan te pas (en dus minder kinderarbeid), is het productieproces minder milieuvervuilend en kun je oude kleding bij hen inleveren om te ‘recyclen’. Maar tegelijkertijd pompen ze er elke maand of zelfs om de twee weken een nieuwe collectie uit. Waarvan een deel verkocht wordt en de rest alsnog in de uitverkoop, container of op de vuilnisbelt belandt.

Wist je dat de kledingindustrie één van de meest vervuilende is? Dat komt onder meer door het productieproces, waarbij veel land en water wordt gebruikt en dus kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Ook worden chemicaliën gebruikt om de kleding te bewerken. Maar het komt óók omdat winkels inspelen op de behoeften van de consument: zo kopen we in Nederland gemiddeld 50 nieuwe kledingstukken per persoon per jaar. Dat komt neer op zo’n 5 items per maand. Wereldwijd is dat 100 miljoen ton per jaar. We shoppen ons dus helemaal scheel, terwijl het natuurlijk verre van nodig is. Wie heeft er 20 paar schoenen, 15 spijkerbroeken, 30 shirts, 10 sweaters en 8 jassen nodig? Niemand.

Deze kleding wordt vaak maar een aantal keer gedragen en belandt daarna in een kledingcontainer. Je denkt misschien: “Maar daar helpen we mensen in arme landen mee, toch?”. Zeker, maar niet altijd. Vaker nog belandt het op vuilnisbelten, waaronder illegale: zo is er in de Atacama-woestijn in Chili een duizend kilometer lang gebied vol afgedankte kleding uit Europa en de Verenigde Staten. Het duurt zo’n 200 jaar voordat van kunststof gemaakte kleding is afgebroken en dat proces gaat gepaard met verontreiniging van het grondwater. Aangezien er alleen maar méér bijkomt, is dat proces blijvend en onomkeerbaar schadelijk.

Maar Olga, moet ik dan naakt rondlopen?! Nee, natuurlijk niet. Maar je kunt je wel beter bewust zijn van je keuzes en je impact zo veel mogelijk beperken. Heb je al die items in je kast nu echt nodig? Of kun je af met minder? Je kunt ongeveer 40 kilo CO2-uitstoot per jaar besparen door 6 kledingstukken minder te kopen. Als iedere Nederlander dat zou doen, scheelt dit net zoveel CO2-uitstoot in een jaar als 85,000 keer met de auto de wereld rond.

Tweedehands kleding kopen is uiteraard nog beter: je geeft kleding die al in omloop is de kans om daadwerkelijk maximaal gedragen te worden. Vaak genoeg is de kleding nog in goede staat. In zowel Nijmegen als Arnhem zitten hele leuke winkels waar je voor fijne prijsjes leuke items op de kop kunt tikken (zie de links naar deze winkels onderaan dit artikel).

Zelf koop ik inmiddels bijna al mijn kleding (en dat van mijn man en kinderen) op Vinted of in toffe kringloop- en tweedehandskledingwinkeltjes in Arnhem. Ondergoed koop ik wel nieuw, maar van een duurzaam merk. Dé ideale spijkerbroek scoren vind ik lastiger in tweedehandszaken, dus dan ga ik wel degelijk naar Sissy Boy, of Only. En ja, ook ik zie dan weleens een leuke trui hangen en schaf die aan. Niemand is heilig of extreem correct en dat is oké. Bovendien moet de kleding die in tweedehands kledingzaken terechtkomt door íemand nieuw aangeschaft worden voordat het een tweede of zelfs derde leven kan leiden. Maar streven naar die ‘meerdere levens’ en bewuste keuzes kan al ontzettend veel verschil maken.

En ja, natúúrlijk moet de industrie zelf ook veranderen. Onder druk van de overheid, van machthebbers. Maar als wij als consument de vraag en het aanbod op de markt kunnen beïnvloeden, is dat ook een vorm van protest én zorgen we meteen beter voor onszelf en de aarde.

Toffe winkels in Nijmegen: Kringloopwinkels in Nijmegen (allekringloopwinkels.nl)
Toffe winkels in Arnhem: Kringloopwinkels in Arnhem (allekringloopwinkels.nl)

Bronnen:
Afgedankte kleding uit Europa belandt op vuilnisbelt in Chileense woestijn – Joop – BNNVARA
Hoe schaadt kleding het milieu? | Milieu Centraal
10 tips voor duurzamere kleren? | Milieu Centraal
Van ski-jassen tot jeans: bergen nieuwe kleding eindigen in de fast fashion-woestijn | Buitenland | AD.nl
Putting the brakes on fast fashion (unep.org)