Minorstudenten Intercultureel Werken delen hun werk over inclusie op ‘Diverstival’

Studenten van de Minor Intercultureel Werken presenteerden deze week hun eindopdracht tijdens ‘Diverstival’, een festival over verbinding, diversiteit en interactie. Ze ontwikkelden onder meer een memoryspel over inclusief taalgebruik, een bordspel over interculturele vraagstukken en een brochure over stagediscriminatie.

“Je docent is openlijk biseksueel. Daarover worden achter haar rug om grappen gemaakt. Deze les is er iemand die hardop een grap maakt over haar geaardheid. De hele klas begint te lachen. Lach je mee, grijp je in of doe je iets anders?”

Bovenstaand vraagstuk staat op één van de kaartjes van het bordspel dat is ontwikkeld door minorstudenten Kim, Bawer, Ridwan, Sven en Mohammed. De jongen die de kaart trekt, denkt na. “Ik weet eerlijk gezegd niet wat ik zou doen. Ik zou niet meelachen, denk ik, maar ik grijp ook niet in.” Een andere jongen vraagt waarom hij niets zou doen. “Weet ik niet”, klinkt het.

Gamificatie
Vervolgens gaan de spelers in gesprek over waarom je wel iets zou zeggen, of juist niet. Dat varieert van: “het ligt aan de grap” tot “je móet voor haar opkomen, want het is respectloos om openlijk grappen te maken over iemands geaardheid.” Daarna volgt vanzelf de vraag: kan het achter haar rug om dan wél als je het openlijk níet vindt kunnen?

“We zijn blij te merken dat het spel de dialoog openbreekt”, vertelt Ridwan. “Dat is ook het doel van ons bordspel. We hebben het ontwikkeld voor bijvoorbeeld jongerencentra en middelbare scholen. We willen met Linking Journeys, zoals ons spel heet, acceptatie en waardering onder jongeren stimuleren.”

De groep heeft gebruikt gemaakt van gamificatie: het toepassen van spelelementen in een niet-spel context. Ridwan: “Jongeren gaan zo spelenderwijs met elkaar in gesprek over allerlei interculturele vraagstukken, zoals geaardheid, afkomst, religie, ga zo maar door. Je leert elkaars standpunten kennen en je leert je eigen standpunten te onderbouwen. Het zorgt voor verbinding en daardoor hopelijk voor respect en waardering voor elkaars mening en visie. Juist als die van elkaar verschillen.”

Blank of wit?
Diverstival vindt plaats in een gang van de opleiding Social Work. Per lokaal zijn de eindproducten te bekijken, met de makers erbij. “Kom je memory spelen?” vraagt Billy, vierdejaars student Leraar Geschiedenis. In het spel moet je het juiste kaarten-duo bij elkaar vinden: de niet-inclusieve term en de inclusieve term van een bepaalde term of persoon. “Denk aan ‘probleemkind’ en ‘kind met problemen’”, aldus Billy. “Of ‘brandweerman’ en ‘brandweer’ en ‘blank’ en ‘wit’.”

Soms levert het discussies op. ‘Ondersteuner’ in plaats van ‘begeleider’ is bijvoorbeeld één van de alternatieven. “Wat is er mis met begeleider?”, vraagt een meisje zich oprecht af. Iemand anders reageert: “Het impliceert dat iemand boven je staat, in hiërarchie, waardoor er gelijk een machtsverschil ontstaat”. Het meisje is vertwijfeld. “Ik vind dat toch iets te ver doorgeslagen, merk ik.” Romy, net als Billy één van de ontwikkelaars van het memoryspel, vindt dat een gezonde reactie. “Meningsverschillen mogen er uiteraard zijn. Dat maakt het juist interessant. Zolang je openstaat voor de ander en respect hebt voor elkaar, dat is de voorwaarde.”

Stagediscriminatie
In een ander lokaal zijn studenten Funda, Dilan, Hajar, Donenur en Souhaila bezig met het presenteren van hun filmpje over stagediscriminatie. Ze hebben studenten onherkenbaar in beeld gebracht die schokkende verhalen doen over hoe zij op hun stageplekken gediscrimineerd zijn. Zelf zijn ze helaas ook bekend met stagediscriminatie. “Het gebeurt op grote schaal en in verschillende vormen.”

Zo vertelt een Verpleegkunde-student in het filmpje dat zij tijdens een stage een katheter moest verwisselen bij een patiënt. De man weigerde door haar geholpen te worden. Meermaals vraagt de stagiaire waarom niet, en probeert hierbij te achterhalen of het komt omdat ze stagiaire is, of dat er iets anders aan de hand is. “Je wil zelf niet meteen aan je huidskleur en afkomst denken, ook al heb je vaker meegemaakt dat het de reden is dat iemand je al vanaf de eerste minuut niet ‘moet’.”

Uiteindelijk wordt duidelijk dat de man niet door haar geholpen wil worden vanwege haar afkomst. Hij schreeuwde naar me: “kutbuitenlander, ga terug naar je eigen land”. Toen ik dat besprak met mijn stagebegeleider, kreeg ik te horen dat hij nu eenmaal zo is en dat ik het gewoon nog een keer moest proberen.  Van mijn praktijkdocent hier op de HAN kreeg ik ook geen steun. Het was echt van: “dit soort dingen gebeuren nu eenmaal”.”

“Er zijn tal van dit soort schrijnende verhalen”, aldus Funda. “Niet alleen over afkomst, maar ook over handicaps, geaardheid, et cetera.” De studenten hopen met het filmpje bewustwording te creëren bij praktijkdocenten. “Zij behoren de student te steunen en helpen bij moeilijkheden tijdens hun stage. Uiteraard is het ook belangrijk dat de stagebedrijven waar de HAN aan verbonden is, óók tegen discriminatie zijn en vóór diversiteit en inclusie.”

Manifest
Eén van de aanwezigen op het festival is Esmée Leidelmeyer, beleidsmedewerker Studentenwelzijn op de HAN. Samen met een collega is ze bezig met stagediscriminatie. “De HAN heeft zich recent gecommitteerd aan het manifest ‘Tegen stagediscriminatie hoger onderwijs’“, aldus Esmée. “Afgelopen studiejaar zijn we begonnen met een eerste verkenning, en komend studiejaar gaan we hier verder mee aan de slag.” Tevens neemt de HAN deel aan een werkprogramma vanuit ECHO en de overheid en zorgen Esmée en haar collega dat ze zoveel mogelijk vanuit studenten informatie en ervaringen ophalen. “Vandaar dat we hier zijn.”

Andere studenten die de minor Intercultureel Werken volgden, presenteerden onder meer een kletspot vol pittige stellingen over LHBTIQ+-vooroordelen, een kletspot over discriminatie op de werkvloer en een memoryspel over interculturele communicatie. Aan het einde ontvingen alle minorstudenten een certificaat uit handen van de minordocenten. “Wees trots op jezelf, we hebben jullie ongelooflijk zien groeien. Blijf dat doen.”

Volgende week vind je het interview dat SAM had met Funda over stagediscriminatie én delen we de film die zij hierover hebben gemaakt. Houd ons in de gaten!