Splinter: Het huishoudboekje van de HAN vliegt alle kanten op

Ik loop al een aantal jaren mee bij de HAN, en zo lang ik me kan heugen is het elk jaar weer een grote poppenkast als we gaan begroten voor het jaar erop. Elk jaar opnieuw lijkt er paniek te zijn: de studentenaantallen gaan teruglopen, er zijn slechte demografische ontwikkelingen, je kent het wel. Elk jaar is er weer angst voor ‘bezuinigingen’ en moet er worden geleurd voor formatie.

En elk jaar lijkt toch the sky the limit te zijn als het gaat om wat we uitgeven. Enerzijds vallen de docenten om omdat er simpelweg te weinig mensen zijn om het werk goed te doen (want er is geen geld voor extra formatie), anderzijds staan we wel met zijn allen in een kerk te eten en te drinken op kosten van de HAN. Aan het begin van het jaar is het de hand op de knip, aan het eind van het jaar is er toch nog geld over en kunnen we 50 VR-brillen aanschaffen.

Deze tegenstrijdigheden verbazen me al jaren. En dan hoor ik je denken: ja, maar dat zijn verschillende potjes: het ene is voor personeel en het andere niet. Maar ook dat is raar, want we krijgen het allemaal op één grote hoop binnen vanuit het ministerie. En wat ook grappig is: ik heb regelmatig gezien dat een goedgekeurde begroting in de la belandt, waarna er vervolgens gedurende het hele jaar niet meer naar wordt omgekeken. Wat ik me afvraag: wordt er dan wel verantwoording afgelegd?

Ik kan eigenlijk niet anders dan concluderen dat we niet zo goed zijn in het bijhouden van ons huishoudboekje. Ik zal de laatste zijn die zegt dat dit makkelijk is voor zo’n grote instelling als de HAN, maar de eindeloze herhaling van het schouwspel dat nu plaatsvindt, lijkt me ook niet nodig. Overigens is het godsonmogelijk om uit te vinden wie er nou welke verantwoordelijkheid heeft: als het mensen uitkomt hebben ze graag de verantwoordelijkheid over de centen, maar als het echt lastig wordt, verdwijnt die verantwoordelijkheid weer net zo snel als het betaalbare eten in de kantines.

Hoogste tijd dat we dit jaarlijkse circus van begrotingsperikelen aanpakken. Laten we proactief nadenken over manieren om ons budgetbeheer te verbeteren, zodat we niet telkens gevangen raken in deze eindeloze cyclus van paradoxen.

Laat het geld in eerste instantie bestemd zijn voor hetgeen waarvoor we op aard zijn: het geven van onderwijs van hoge kwaliteit en het uitvoeren van praktijkgericht onderzoek, waarbij docenten en onderzoekers optimaal worden ondersteund om hun werk uit te voeren. En wel op zo’n manier dat we ons personeel niet helemaal opbranden maar fatsoenlijk belonen voor het werk dat ze uitvoeren.

Laten we streven naar een systeem waarin we niet alleen verstandig uitgeven, maar ook verantwoording afleggen voor onze uitgaven. Zo kunnen we onze docenten en onderzoekers voorzien van de benodigde ondersteuning en tegelijkertijd verspilling vermijden. En vooral stoppen met alle onzinuitgaven.
En daarna, als er nog geld over is, kunnen we met z’n allen een hapje en een drankje doen in de kerk. Want laten we wel wezen, dat is op zijn tijd wel zo gezellig.