Nina houdt haar autisme liever uit haar columns

Niet dat ze zich voor haar autisme schaamt, maar mensen hebben vaak een vooroordeel, is haar ervaring.

“Beste reizigers, door een probleem in het computersysteem rijden er op dit moment geen treinen. Deze situatie houdt tot minstens vijf uur vanmiddag aan.”

Daar sta ik dan, op station Oss. Mijn vliegtuig voor een werkweek naar Krakow vertrekt over vier uur en uitgerekend nu bevind ik me op een plek waar ik normaal nooit kom, met geen idee hoe ik in godsnaam nog mijn vlucht ga halen. 
Lang verhaal kort: gigantische paniekaanval gehad, waarvan ik pas herstelde nadat ik in tranen mijn docent opbelde en hij beloofde dat hij me zou ophalen. Uiteindelijk hebben we, met een beetje gehaast, netjes het vliegtuig gehaald.

Nu was ik al extreem nerveus, met een onbekende groep een week doorbrengen in een onbekend land is niet echt iets wat ik graag doe. Ik ben, vooral door mijn autisme, niet heel goed in het contact leggen met andere mensen. Het liefst ben ik alleen, of met een klein groepje op een vertrouwde plek. Ik kende eigenlijk alleen de docenten, en om nu een week met hen door te brengen ging me net iets te ver. Sorry.

Misschien reageerde ik nogal extreem door het uitvallen van het openbaar vervoer. Maar mijn brein is simpelweg niet in staat is om te relativeren en me te vertellen dat het wel goed komt. Mijn autisme ging met me aan de haal en was er heilig van overtuigd dat we Polen nooit zouden bereiken en dat, als dat door een wonder alsnog zou gebeuren, ik waarschijnlijk de hele week alleen zou zijn.

Nu vond ik uiteindelijk twee mensen waar ik de hele week heel fijn mee heb kunnen optrekken en fijne gesprekken heb gehad. Die ook heel lief bij me zijn gebleven nadat ik overprikkeld raakte door een museum met veel geluid en beelden — Schindler’s List is een uitstekende film, maar het museum is alles behalve autisme-proof.

Ik tik inmiddels al een aardig tijdje om de week een stukje tekst, over wat me bezighoudt, maar ik probeer mijn autisme er altijd een beetje uit te houden. Niet dat ik me ervoor schaam, want het is een groot deel van wie ik ben, maar mensen hebben vaak meteen een soort vooroordeel over me, zodra ik laat vallen dat ik autistisch ben.
Autisme heeft, vooral door de vreselijke representatie in media en popcultuur, een slecht imago, waardoor mensen het vaak lastig vinden om erover te praten.

Nu ben ik de eerste die zal toegeven dat stereotypes er met een rede zijn, ik ben een typische autist die erg slecht is in sarcasme. Wat er bij mij in geresulteerd heeft dat ik extreem wantrouwig ben, want ik weet niet altijd of iemand serieus is of niet. Dat ik me noodgedwongen heb moeten aanpassen aan de maatschappij, omdat ik er kennelijk niet in pas en me liever afsluit. Terwijl het veel logischer zou zijn als de maatschappij zich een beetje aan mij zou aanpassen. Ik ben er namelijk maar eentje, en de rest is met zo veel. Dat zou het voor ons allemaal veel makkelijker maken.

Nina Rouwenhorst volgt de Lerarenopleiding Geschiedenis bij de HAN. Ze schrijft om de week een column voor SAM. Lees haar vorige aflevering hier.