Martijn van Koolwijk: V.O.G. blijft voormalig criminele jongere achtervolgen 

Toen ik onlangs een door de gemeente Nijmegen georganiseerde bijeenkomst bezocht met als thema Jongeren op weg naar werk en scholing, viel mijn mond open. Twee jonge kerels, laat ik hen Robbie en Ahmed noemen, vertelden hun verhaal. Op zich een verhaal zoals ik ze in het werkveld op grote lijnen wel vaker heb gehoord. Opgroeien in een zogenoemd kansloos gezin, veel stigmatisering, verkeerde vrienden en een hang naar cannabis en/of gokken, status en snel geld. Waar het verhaal van deze jongens verschilde van de mij bekende verhalen, was het onbekende obstakel dat zij op hun weg kregen geworpen toen zij hun leven wilden omgooien. ‘Beteren,’ zoals wij meestal zeggen.

Vanuit de jeugdgevangenis volgden beide heren lessen. Via dit interne schooltje vonden zij de drive zich in te willen zetten voor jongeren. Ze behoeden voor het maken van fouten waardoor ze hun jeugd achter slot en grendel moeten slijten. Een probleem. Door hun strafblad kregen de heren geen VOG (Verklaring Omtrent het Gedrag) en zonder die VOG werden zij niet toegelaten op het ROC. Kortom: ex-criminele jongeren mogen geen mbo-opleiding doen. Uiteraard vergroot dit de kans dat zij opnieuw kiezen om op minder legale manieren aan hun geld te komen.

Gelukkig werden de jongens ondersteund door Hanno, een gedreven docent en voormalig hulpverlener die er samen met het hoofd van de gevangenisschool voor zorgde dat de heren alsnog een opleiding konden doen. Ahmed heeft zijn straf inmiddels uitgezeten en geeft gastlessen. Robbie moest na afloop van de bijeenkomst weer terug naar binnen. Hij heeft zijn hoop gevestigd op een straathoekwerker die hem vroeger veel geholpen heeft. Via hem hoopt hij snel een stage te kunnen krijgen, om na zijn straf ook zijn opleiding af te kunnen ronden.

Officieel hoeven ROC’s helemaal niet om VOG’s te vragen, maar ze laten weten dit te doen omdat stageplekken hier vaak om vragen (tevens niet verplicht). Heino, ook aanwezig op de bijeenkomst en eigenaar van een groot bedrijf in de regio, moet erom lachen. “VOG’s zijn net als cv’s, van die rare formaliteiten waar in veel sectoren helemaal niet meer naar gekeken wordt. Er is een enorm personeelstekort. Al die jongens en meiden moeten gewoon drie dagen mee komen draaien, dan weet de werkgever wat voor vlees ze in de kuip hebben en de jongeren weten of het werk iets voor ze is. Ik bedoel, sommige gasten leren nu sleutelen en denken dat ze dan in een garage willen werken. Eenmaal in een garage blijkt dat ze de hele dag achter een laptop boardcomputers moeten uitlezen en dan haken ze af. Op papier lijkt zo iemand voor de werkgever eerst de perfecte match, maar uiteindelijk wordt niemand er blij van.”

Voormalig en afgestudeerd HAN-student Martijn van Koolwijk werkt in de geestelijke gezondheidszorg. Hij schrijft om de week een column voor SAM. Lees zijn vorige bijdrage hier.