Splinter: Als de externen vertrekken, laten ze de boel in grotere chaos achter dan hoe ze het aantroffen

Bij ons in het dorp hebben we een gezellige slager, zo’n echte ouderwetse ambachtsman. Ik kom er graag, want hij heeft aan een half woord genoeg. Hij weet precies wat mijn grote gezin en ik nodig hebben. Met een lach op zijn gezicht begint hij de producten al bij elkaar te zoeken als ik met mijn boodschappentas binnenkom.

Tot afgelopen week. Opeens staat daar een andere man achter de hamburgers, sateetjes en karbonades. Een nors uitziende beer van een vent die liefdeloos het bestelde vlees op de toonbank pleurt en met een beperkte hoeveelheid consumptie roept: “Dat is dan 23 euro 95”. Voorzichtig probeer ik te polsen wat er met mijn vaste slager aan de hand is. “Die is er nu even niet”, buldert de vleesgeworden onbeschoftheid. “Ik ben de slager ad interim”.

Het moet niet gekker worden. Een slager ‘ad interim’! Ik mis mijn eigen slager, die precies weet wat ik wil hebben en het met liefde voor mij inpakt. Wat volgt hierna, vraag ik me af? De groenteboer, bij wie de processen worden geoptimaliseerd door externe consultants? Een onderzoek door een organisatieadviesbureau over het effectief samenwerken bij de bakker?

Toch is dit precies wat ik dagelijks bij de HAN zie. Hoeveel blikken consultants zijn er de afgelopen jaren niet opengetrokken? Hoeveel adviesbureaus hebben er lopen porren in onze bedrijfsprocessen? En hoeveel interims hebben er functies vervuld die eigenlijk structureel zouden moeten zijn? Bij de HAN accepteren we dit, terwijl zich precies hetzelfde probleem voordoet als bij mijn slager: zonder liefde voor het vak en zonder kennis van je ‘klanten’ wordt de boel op zijn kop gezet. Gevolg: als deze externen vertrekken, laten ze de boel in nog grotere chaos achter dan hoe ze het aantroffen. En de kennis wordt vooral niet binnen de organisatie opgebouwd.

Zo ook bij mijn slager: sinds de ‘ad interim’ er zit, gaan alle klanten massaal naar de slager een dorp verderop, of zelfs naar de supermarkt. En ik begrijp het niet. Waarom heeft mijn vaste slager niet iemand van zijn personeel tijdelijk op die positie gezet? Of zijn kinderen, die ook in de zaak werken? Dan was er geen leegloop van klanten geweest.

Ook dat vraag ik me af bij de HAN. We hebben zo veel hoogopgeleide, slimme collega’s in huis, we hebben zoveel goede onderzoeksgroepen en lectoraten: waarom gebruiken we dat kapitaal niet? Waarom geven we onze eigen collega’s geen kans? Misschien bloeit iemand wel op als hij een managementfunctie (tijdelijk) mag vervullen. En zo niet, dan zijn we nog niks verloren. Misschien hebben we wel betere consultants in huis dan degenen die we inhuren. En zo niet, zijn we nog niks verloren. Ik wil alleen maar zeggen: laten we op zijn minst de potentie van onze organisatie proberen te benutten voordat je voor een fortuin uitgeeft aan de Berenschots en Leeuwendaals van deze wereld.

En mijn slager? Die is inmiddels terug. Gelukkig. Maar zijn klanten niet.